W tym roku mija 65 lat, odkąd pierwsi studenci Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie ukończyli specjalizację trenerską z piłki nożnej. Z tej okazji 16 i 17 września odbył się na „Bielanach” zjazd absolwentów, którzy w latach 1954-2019 zdobyli kwalifikacje trenerskie i instruktorskie.
Oto krótka historia uczelni, która obchodzi 90-lecie swego istnienia, dokonania absolwentów piłkarskiej specjalizacji i sylwetki tych, którzy byli i są związani z Pabianicami. W 1927 roku na pierwszym posiedzeniu Rady Naukowej Wychowania Fizycznego pod przewodnictwem Marszałka Józefa Piłsudskiego padła propozycja utworzenia szkoły zawodowej kształcącej nauczycieli wychowania fizycznego na potrzeby szkół i wojska. I tak zdecydowano o budowie i powołaniu do życia Centralnego Instytutu Wychowania Fizycznego w Warszawie. Rozpoczął działalność dydaktyczną 5 listopada 1929r., mając w programie dwuletnie studia nauczycielskie oraz roczny kurs oficerski. Pierwszym dyrektorem instytutu został płk dr Władysław Leon Osmólski. Po śmierci Marszałka Piłsudskiego Instytut przyjął nazwę Centralny Instytut Wychowania Fizycznego im. Pierwszego Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego (1935). Z kolei 2 września 1938 roku weszła w życie ustawa z 23 sierpnia 1938 roku o Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie. Na jej mocy dotychczasowy Centralny Instytut Wychowania Fizycznego w Warszawie został przekształcony w wojskową szkołę akademicką pod nazwą Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie. Od 1939 akademia mogła nadawać stopień magistra wychowania fizycznego. W czasie II wojny światowej siedzibę i tereny uczelni przekształcono na koszary Luftwaffe, a niektóre budynki zlikwidowano. Uczelnia wznowiła działalność w 1946 roku, a dekret Rady Ministrów z 1949 uczynił „akademię” szkołą cywilną pod nazwą Akademia Wychowania Fizycznego im. gen. broni Karola Świerczewskiego. Taka nazwa obowiązywała aż do roku 1990, gdy to 8 czerwca Sejm przywrócił uczelni nazwę Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie.
Bardzo ważną datą w 90-letniej historii uczelni jest rok 1952, kiedy to na mocy uchwały Głównego Komitetu Kultury Fizycznej z 1951 roku w wyższych uczelniach wychowania fizycznego powoływano tzw. specjalizacje kształcące trenerów i instruktorów w różnych dyscyplinach sportowych. Wtedy to w „Bielańskiej” uczelni we współpracy z Polskim Związkiem Piłki Nożnej rozpoczęto kształcenie specjalistów od „futbolu”, z którymi pierwsze zajęcia prowadzili m.in. wybitni polscy trenerzy Ryszard Koncewicz, Kazimierz Górski i Edward Brzozowski. W 1954 mury uczelni opuściło pierwszych sześciu trenerów II klasy: Tadeusz Chruściński, Ireneusz Gryt, Zbigniew Popenda, Jerzy Tuszyński, Ryszard Zamirski i Jerzy Talaga. Ten ostatni po uzyskaniu uprawnień otrzymał propozycję pracy w Katedrze Sportowych Gier Zespołowych w roli młodszego asystenta. Uczelni i katedrze był wierny w charakterze pracownika dydaktyczno-naukowego aż do roku 1991.
Po 65 latach działalności Zakład Sportowych Gier Zespołowych, na którego rzecz pracowali m.in. Jerzy Talaga, Andrzej Strejlau, Bogusław Hajdas, Andrzej Zamilski, Konstanty Pawlikaniec, Waldemar Obrębski, Jerzy Ksionda, Zbigniew Bulicki, Marian Szczechowicz, Bogdan Szymański, Tomasz Danielik, Paweł Żyhoniuk, Marek Śledziewski, Jerzy Masztaler, Zbigniew Tyc, Rudolf Kapera, Andrzej Zieliński, Andrzej Blacha, Marcin Korkuć i Tomasz Żyliński, może poszczycić się około 2000 tysiącami specjalistów z piłki nożnej. Ich dorobek jest imponujący i nie do przecenienia, a te najbardziej charakterystyczne dokonania i pełnione funkcje to:
– specjalizacja może pochwalić się 9 selekcjonerami prowadzącymi seniorską reprezentację Polski i są to: Henryk Apostel, Zbigniew Boniek, Bernard Blaut, Jerzy Engel, Paweł Janas, Antoni Piechniczek, Władysław Stachurski, Andrzej Strejlau, Janusz Wójcik;
– kilkudziesięciu trenerów prowadziło młodzieżowe i juniorskie reprezentacje PZPN. Są to m.in..: Henryk Apostel, Bernard Blaut, Janusz Białek, Krzysztof Chrobak, Mirosław Dawidowski, Dariusz Dziekanowski, Kazimierz Gurtatowski, Bogusław Hajdas, Mirosław Jabłoński, Paweł Janas, Rafał Janas, Marek Janota, Edward Klejndinst, Ryszard Kosiński, Michał Libich, Piotr Maranda, Radosław Mroczkowski, Waldemar Obrębski, Ryszard Piętka, Marcin Sasal, Władysław Stachurski, Wiktor Stasiuk, Andrzej Strejlau, Marian Szczechowicz, Marek Śledzianowski, Jerzy Talaga, Janusz Wójcik, Andrzej Zamilski;
– czterech absolwentów specjalizacji było posłami i senatorami RP (Józef Bergier, Antoni Piechniczek, Janusz Wójcik, Jan Tomaszewski);
– dwóch absolwentów pełniło funkcje rektorów wyższych uczelni (prof. dr hab. Wojciech Przybylski – Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku i prof. dr hab. Józef Bergier – Wyższa Szkoła Zawodowa w Białej Podlaskiej);
– wielu absolwentów pełniło najważniejsze funkcje w europejskim i polskim futbolu, okręgowych i wojewódzkich związkach piłki nożnej, polskich i zagranicznych klubach ligowych. Byli i są to absolwenci piłkarskiej specjalizacji, począwszy od prezesa PZPN Zbigniewa Bońka po członków komisji technicznych UEFA, do ponad 120 trenerów prowadzących drużyny na najwyższych szczeblach rozgrywkowych w kraju i za granicą;
– ponad 1,5-tysięczna rzesza trenerów i instruktorów (w tym kobiety) uczy futbolu w polskich szkołach i klubach regionalnych.
„Bielańską Szkołę Trenerów Piłki Nożnej” ukończyli także nauczyciele i trenerzy związani z pabianickim sportem. Są to m.in.: Piotr Maranda (rok ukończenia 1973) – dłutowianin, absolwent II LO, zawodnik MKS Pabianice, LZS Dłutów i AZS AWF Warszawa, główny specjalista ds. kształcenia trenerów PZPN, trener analityk, członek komisji technicznej UEFA, członek komisji Jira ds., konwencji trenerskiej UEFA; Paweł Janas (1982) – wychowanek Włókniarza, były piłkarz Widzewa Łódź, Legii Warszawa, francuskiego Auxerre, trener m.in. Legii Warszawa, selekcjoner reprezentacji Polski (MŚ 2006); Janusz Jędrzejczak – urodzony w Pabianicach, były zawodnik Ogniwa (PTC Pabianice), piłkarz, trener i działacz Polonii Bydgoszcz; Antoni Kowalski (1975) – trener Widzewa Łódź, ŁKS-u, Boruty Zgierz, trener koordynator ŁOZPN, trener PTC (1989-1990); Jerzy Rejdych (1977) – były trener Włókniarza Pabianice w latach 1979-1981, trener wielu lubelskich klubów, wciąż aktywny zawodowo; Jacek Machciński (1972) – były piłkarz MKS Łodzianka, Warty Poznań i AZS AWF Warszawa, trener Widzewa Łódź (mistrz Polski 1981), Ruchu Chorzów i II-ligowego Włókniarza Pabianice (1984-1986); Andrzej Pyrdoł (1967) – wychowanek Warty Sieradz, zawodnik AZS AWF Warszawa, Widzewa Łódź, ŁKS-u, były trener: Widzewa Łódź, ŁKS Łódź, Włókniarza Pabianice, Stali Głowno; Andrzej Grębosz (1981) – były piłkarz ŁKS i Widzewa Łódź, trener Włókniarza Pabianice; Andrzej Włodarek (1978) – były piłkarz Włókniarza, trener m.in. Włókniarza Pabianice, GKS Bełchatów, RKS Radomsko (menadżer); Dariusz Małolepszy (1981) – były piłkarz MKS-u Pabianice, PTC Pabianice, AZS-AWF, GKS Bełchatów, trener PTC (1997-1999), nauczyciel wf w Gimnazjum nr 3; Zygmunt Małolepszy – były piłkarz Ogniwa (PTC Pabianice) i Włókniarza Pabianice, były trener MKS Łodzianka, PTC (1972-1974), Zastalu Zielona Góra, ŁKS-u, trener koordynator ŁKS Łódź, przewodniczący Rady Trenerów ŁOZPN, wykładowca; Bogdan Parzonka (1970) – wychowanek PTC Pabianice, były piłkarz Włókniarza Pabianice, AZS-AWF, były trener i nauczyciel wf w Zespole Szkół nr 1; Bogdan Rendecki (1977) – wychowanek Startu Pabianice, zawodnik PTC, trener Pogoni Świebodzin, MOS i Pogoni Zduńska Wola, Włókniarza Pabianice, nauczyciel wf, były dyrektor Szkoły Podstawowej w Ksawerowie; Leszek Józefiak (1995) – trener PTC Pabianice, nauczyciel wf w Szkole Podstawowej nr 14; Zbigniew Pawlak (1984) – były piłkarz Włókniarza, asystent trenera Czesława Fudaleja w II-ligowym Włókniarzu Pabianice; Włodzimierz Tylak (1973) – wychowanek ŁKS Łódź, trener ŁKS (mistrz Polski juniorów), Startu Łódź, Iglopolu Dębica, Pelikana Łowicz, GKS Bełchatów, PTC Pabianice (1994-1995), Włókniarza Konstantynów, trener koordynator ŁZPN, wykładowca; Tomasz Tomaszewski (1989) – wychowanek Widzewa, trener RKS Ursus, RTS Widzew, PTC Pabianice; Jacek Włodarczewski (1993) – były piłkarz Włókniarza i PTC Pabianice, nauczyciel wf, trener grup młodzieżowych Włókniarza Pabianice; Dariusz Niciński (1988) – były piłkarz i trener grup młodzieżowych PTC, nauczyciel wf w Zespole Szkół nr 1; Marcin Strzałkowski (1994) – wychowanek Włókniarza, piłkarz LZS Dłutów i PTC, nauczyciel wf; Piotr Kasza (1984) – były zawodnik Karpat Krosno, trener grup młodzieżowych Włókniarza Pabianice, nauczyciel wf w Szkole Podstawowej nr 16; Józef Żurawski (1978) – były trener Boruty Zgierz, Stilonu Gorzów, GKS Bełchatów, RKS Radomsko, Śląska Wrocław oraz PTC Pabianice (1995); Maciej Więclewski (1993) – piłkarz m.in. Iskry Dobroń, Sępa Czarnocin, KKS Koluszki, Włókniarza Pabianice i PTC; nauczyciel wf w Szkole Podstawowej w Dobroniu; Marek Minias (1979) – były piłkarz AZS AWF Warszawa, ŁKS-u i Włókniarza Pabianice, trener w Szkole Mistrzostwa Sportowego w Łodzi; Krzysztof Czapiński (1973) – wychowanek Włókniarza Pabianice, były piłkarz tego klubu, ŁKS-u Łódź i AZS AWF Warszawa; Mirosław Peresada (1978) – wychowanek i piłkarz Broni Radom, zawodnik AZS AWF Warszawa, Włókniarza Pabianice, ŁKS-u, Hetmana Zamość, Radomiaka Radom, trener bramkarzy; Bronisław Szwagrzak (1968) – były trener grup młodzieżowych we Włókniarzu Pabianice i były nauczyciel wf w pabianickich szkołach (Zespół Szkół Budowlanych), oraz autor felietonu Paweł Szałecki – absolwent z roku 1989.
opracowano na podstawie:
J. Talaga „Bielańska Szkoła Trenerów Piłki Nożnej”,
W. Woźniak „90 lat sekcji piłki nożnej PTC Pabianice”,
Biuletyn „1946-1986” 40 lat Włókniarza Pabianice,
wikipedia.pl
