1 marca obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”.
Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” został uchwalony przez Sejm RP w 2011 roku. Miał na celu uhonorowanie i upamiętnienie tych, którzy po II wojnie światowej zbrojnie przeciwstawili się władzy komunistycznej.
Data nie została wybrana przypadkowo. 1 marca 1951 roku w więzieniu na Mokotowie komuniści strzałem w tył głowy zamordowali przywódców IV Zarządu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość – Łukasza Cieplińskiego i jego towarzyszy. Tworzyli oni ostatnie kierownictwo ostatniej ogólnopolskiej konspiracji kontynuującej od 1945 roku dzieło Armii Krajowej.
Powojenna konspiracja niepodległościowa była najliczniejszą formą zorganizowanego oporu polskiego społeczeństwa wobec reżimu komunistycznego. W zbrojnym podziemiu działało nawet 200 tys. osób w różnych oddziałach. Kolejnych 20 tys. walczyło w partyzantce. Kilkaset tysięcy osób zapewniało łączność, aprowizację, wywiad i schronienie. Przeciwko władzy występowali także uczniowie zrzeszeni w podziemnych organizacjach młodzieżowych – łącznie ok. 20 tys. młodych ludzi. W sumie daje to grupę ponad pół miliona ludzi tworzących społeczność Żołnierzy Wyklętych.
Ostatni „leśny” żołnierz ZWZ-AK, a później WiN – Józef Franczak „Laluś” zginął w walce w 1963 roku.
