• 1Mackiewicz
    2Witczak
    3Zakrzewski
    5Hile
    6Kozowska
    7Kups
    7Stasiak
    8Berner
    9Gryzel
    9Marczak
    10Michalski
    11Grenda
    12Paszkiewicz
    14Wojcik
    14Zeligowski
    15Grabarz
    16HaburaJoanna
    16Korona
    16Zaborowska
    17Brozyna
    17Jozwiak
    17Pedziwiatr
    17Redowicz
    18Kania
    18Sikora
    18sRusinek
    19Duraj
    19Grzejszczak
    19Wojtowicz
    20Bujacz
    20Gryglewski
    20Habura
    21Jaksa
    21Stencel
    21ZStasiak
    22Lenarczyk
    22Pierzchaa
    22Skrobacz
    23Badek
    23Wadowska-Filarska
    24Nowak
    24Ramisz
    24Wojtczyk
    25Lewandowska
    26Wroblewski
    previous arrow
    next arrow
  • Wiosna to czas nowych projektów i tworzenia postanowień dotyczących wielu sfer naszego życia. Powinny one dotyczyć także naszego zdrowia.

    Wydaje się, że jest to właściwy moment, by zapytać siebie, swojej córki bądź partnerki, kiedy ostatnio wykonywały badanie cytologiczne? Czy ostatni wynik był prawidłowy, czy może trzeba powtórzyć badanie.

    Regularnie wykonywane badanie cytologiczne ma na celu wczesne wykrycie zmian na szyjce macicy, które mogą być zapowiedzią rozwijającego się procesu nowotworowego. Za rozwój raka szyjki macicy odpowiedzialny jest wirus brodawczaka ludzkiego, który powszechnie określany jest jako HPV.

    Na początku XXI wieku Harald zur Hausen wykazał ten związek i za to odkrycie w 2008 roku uhonorowano go Nagrodą Nobla w Dziedzinie Fizjologii i Medycyny. Nagrodzenie naukowca spowodowane było olbrzymią wagą problemu jakim jest infekcja wirusem HPV. Ujmując temat bardzo skrótowo, infekcja wirusem HPV jest: najczęstszą chorobą przenoszoną drogą kontaktów seksualnych, 50% aktywnych seksualnie kobiet i mężczyzn zostaje zakażonych wirusem HPV. Infekcja ta najczęściej dotyka młodych kobiet, ale większość zakażeń HPV ustępuje samoistnie i nie powoduje zmian klinicznych. Jeśli badania wskazują na jej aktywną formę, to nie ma możliwości leczenia inaczej niż leczeniem operacyjnym.

    W ponad 90% przypadkach raka szyjki macicy stwierdza się obecność materiału genetycznego wirusa HPV tzw. „wysokiego ryzyka”. A zatem podsumowując, na każdym z etapów infekcja wirusowa może ulec samoistnej regresji, progresji lub przejść w formę przetrwałą, która po upływie nawet 10 do 15 lat zakończy się rozwojem nowotworu. Nasuwa się pytanie, jeśli scenariusze choroby mogą być tak różne, czy badanie cytologiczne jest właściwym narzędziem sygnalizującym rozwój choroby? Zdecydowanie tak! Twierdząca odpowiedź wynika z obserwacji obniżenia liczby zachorowań na raka szyjki macicy po wprowadzeniu populacyjnych programów badań cytologicznych. W USA miały one swój początek już po II wojnie światowej, a twórcą ich był George Papanicolaou, pionier badań cytologicznych szyjki macicy. To on był autorem pierwszej klasyfikacji opisującej zmiany na szyjce macicy. Tak powszechnie znanych opisów wyników cytologicznych (I, II, III, IV), które przez kilkadziesiąt lat towarzyszyły kobietom na wizytach u ginekologa.

    Cytologia szyjki macicy jest do dziś uważana za najlepszy test skriningowy w całej onkologii, jej wprowadzenie obniżyło umieralność z powodu raka szyjki macicy o ok. 70%. Zmienił się także protokół opisu wyniku badania cytologicznego. Aktualny opracowany w 2001 (protokół Bethesda) obejmuje kilka części, poza oceną komórek tarczy szyjki macicy pod kątem zmian nowotworowych, opisuje także zmiany infekcyjne oraz ocenia jakość preparatu.

    Kiedy kobieta powinna pierwszy raz zgłosić się do ginekologa na wykonanie badania cytologicznego? Nie ma pełnego ujednolicenia dolnej granicy wieku, zalecenia różnią się między sobą w poszczególnych krajach. Biorąc jednak pod uwagę dane świadczące o obniżaniu się średniego wieku najwyższej częstości występowania zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego oraz coraz częstsze przypadki raka szyjki macicy u bardzo młodych kobiet, należy rozważyć objęcie badaniami populacji kobiet 20-letnich i starszych. Aktualnie program cytologiczny zaleca, aby każda kobieta po 25. roku życia regularnie wykonywała profilaktyczne badania cytologiczne. Jednak przy wczesnej inicjacji seksualnej badanie cytologiczne powinno być wykonane nie później niż 3 lata od rozpoczęcia współżycia. Na wykonanie badania cytologicznego można zgłosić się do każdej poradni ginekologicznej posiadającej umowę z NFZ w swoim miejscu zamieszkania.

    Rak szyjki macicy jest szóstym co do częstości występowania nowotworem u kobiet w Polsce – stanowi ponad 10% nowotworów u kobiet. Rocznie jest wykrywany u ok. 3000 kobiet, a 1700 z nich umiera z jego powodu.

    Umów się na badanie cytologiczne i wyprzedź czas. Do zobaczenia w gabinecie ginekologa.

    dr n. med. Agnieszka Pięta-Dolińska

    specjalista położnictwa i ginekologii

    specjalista perinatologii

    Udostępnij