• Dziś obchodzimy 103. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości. Po 123 latach zaborów i zniewolenia staliśmy się wolnym krajem. To wyjątkowe święto dla wszystkich Polaków.

    Pierwsze rocznice 11 listopada

    Rok po odzyskaniu niepodległości okoliczności nie były zbyt sprzyjające do świętowania wolności. W 1919 roku trwały ciągle walki o granice naszego kraju. Pierwszy raz uroczyście uczczono wyzwolenie ze szponów zaborców 14 listopada 1920 roku. To właśnie tego dnia Józefowi Piłsudskiemu po zwycięstwie w wojnie polsko-bolszewickiej wręczono buławę marszałkowską.

    W 1926 roku po przewrocie majowym marszałek jako prezes ministrów wydał okólnik ustanawiający 11 listopada dniem wolnym od pracy dla urzędników państwowych. Od tego momentu w rocznicę odzyskania niepodległości Piłsudski dokonywał przeglądu pododdziałów, a następnie do 1934 roku odbierał defiladę.

    W 1932 roku minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego ustanowił ten dzień wolnym od nauki. W tym samym roku 11 listopada odsłonięto Pomnik Lotnika w Warszawie. Ustawa z 23 kwietnia 1937 roku nadała Świętu Niepodległości rangę państwową. Uroczystości miały łączyć odzyskanie wolności, zakończenie I wojny światowej oraz upamiętnienie marszałka Piłsudskiego. 11 listopada odsłonięto pomnik gen. Józefa Sowińskiego, dowódcy obrony reduty na Woli w Warszawie w czasie powstania listopadowego w 1831 roku.

    Znów utracona wolność…

    W czasie II wojny światowej obchody polskich świąt państwowych były zakazane pod groźbą dotkliwych represji. Mimo to pamięć 11 listopada była wciąż żywa, a Polacy malowali na murach patriotyczne napisy, rozrzucali ulotki, wieszali plakaty, mocowali flagi, a pomniki przystrajali kwiatami.

    Po II wojnie zniesiono Święto Niepodległości, a państwowe obchody koncentrowały się wokół 22 lipca, dnia ogłoszenia Manifestu PKWN. Świętowanie 11 listopada wiązało się z represjami władz PRL-u.

    Święto Niepodległości obchodzone 11 listopada zostało przywrócone przez Sejm ustawą z 15 lutego 1989 roku, po obaleniu komunizmu. Od tamtej pory co rok organizowane są huczne, państwowe uroczystości.

    Pierwsze lata wolności w Pabianicach

    Pabianiczanie brali udział w krwawych walkach o niepodległość, służąc m.in. w Legionach czy Polskiej Organizacji Wojskowej. Poległym w latach 1914-1921 mieszkańcom miasta postawiono pomnik Niepodległości, zwanym też Pomnikiem Legionisty.

    Pierwsze lata niepodległości zaznaczyły się w Pabianicach rozwojem szkół, placówek kulturalno-oświatowych i stowarzyszeń. Powstały dwa kina, biblioteka miejska, osiedle domów robotniczych. Uruchomiono fabrykę żarówek Osram i centralę telefoniczną, przeprowadzono elektryfikację miasta, upaństwowiono męskie i żeńskie oraz męskie gimnazjum. Swoją działalność rozpoczęła „Gazeta Pabianicka”.

    „Społeczność była barwna, rynkowa, zróżnicowana społecznie i ekonomicznie – wielka i średnia burżuazja, rzemieślnicy, inteligencja, robotnicy, rolnicy i wielonarodowościowa – Polacy, Niemcy, Żydzi” – czytamy na stronie pabianickiego ratusza.

    Rozwój miasta zahamował gwałtownie wielki kryzys gospodarczy oraz wybuch II wojny światowej…

    Udostępnij