„Masz prawo do mediacji” – pod takim hasłem będzie przebiegał tegoroczny Międzynarodowy Dzień Mediacji, który przypada 19 października, natomiast Tydzień Mediacji trwa od 16 do 20 października. Tak jak w latach ubiegłych do włączenia się w tę inicjatywę Ministerstwo Sprawiedliwości zaprosiło również policję.
Koncepcja tegorocznych obchodów opiera się przede wszystkim na propagowaniu idei pozasądowego rozwiązywania sporów, mediacji oraz włączeniu środowisk lokalnych do działań prowadzonych przez prezesów sądów i sędziów, koordynatorów ds. mediacji w sądach powszechnych, oraz na współpracy pomiędzy ośrodkami mediacyjnymi, a wymiarem sprawiedliwości.
W ramach Tygodnia Mediacji w pabianickiej komendzie dyżurować będą w godzinach 12.00 – 18.00 wyznaczeni policjanci, a w komisariacie policji w Konstantynowie Łódzkim w godzinach 14.00 – 22.00 dyżur będzie pełnił funkcjonariusz pod numerem (42) 211-77-30. Również przy ul. Warszawskiej 39 w Pabianicach w godzinach urzędowania prokuratury będzie można spotkać się z dyżurującym prokuratorem, a od 16 do 20 października w godzinach 10.00 – 13.00 w Sądzie Rejonowym przy ul. Partyzanckiej 105/127 dyżurować będą mediatorzy.
Mediację można najprościej określić jako sposób dobrowolnego rozwiązywania problemów, które powstały w wyniku przestępstwa czy wykroczenia, na drodze porozumienia się pokrzywdzonego i podejrzanego lub oskarżonego z pomocą neutralnego mediatora. Mediator musi być zatem osobą bezstronną, która jest gwarantem, że pomiędzy ofiarą a sprawcą zostanie zachowana swoista równowaga sił, zapewniającą jednocześnie przestrzeganie w pełni ich praw i ochronę godności.
Mediacja dotyczy wszystkich przestępstw. Jednocześnie ustawodawca wprowadził instytucję mediacji do postępowania w sprawach o wykroczenia. Postępowanie mediacyjne jest dobrowolne. Może zostać podjęte na każdym etapie postępowania karnego z inicjatywy lub za zgodą pokrzywdzonego i oskarżonego. Daje stronom postępowania/konfliktu/sporu możliwość współdecydowania w swojej sprawie oraz wypracowania przy udziale mediatora satysfakcjonującej je ugody. Należy podkreślić, że postępowanie mediacyjne daje możliwość szybkiego naprawienia szkody i zadośćuczynienia dla pokrzywdzonego za uczynioną krzywdę lub poszkodowanego za wyrządzoną szkodę od sprawcy z pominięciem prowadzenia postępowania egzekucyjnego.
Postępowanie mediacyjne prowadzi instytucja lub osoba do tego uprawniona, powołana przez Sąd lub referendarza sądowego, a w postępowaniu przygotowawczym przez prokuratora lub inny organ prowadzący to postępowanie, spośród osób wpisanych do wykazu, prowadzonego przy każdym sądzie okręgowym w oparciu o przepisy Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 7 maja 2015 roku w sprawie postępowania mediacyjnego w sprawach karnych.
W przypadku niewyrażenia zgody na rozpoczęcie lub kontynuowanie mediacji przez którąś ze stron postępowania, mediacja zostaje przerwana.
Postępowanie mediacyjne jest przeprowadzane w sposób neutralny i poufny. Uzyskane w jego trakcie informacje nie mogą być wykorzystywane zarówno przez mediatora, jak również na użytek dalszego postępowania karnego. Neutralny charakter postępowania mediacyjnego wynika ze sposobu jego prowadzenia. W zależności od decyzji pokrzywdzonego lub podejrzanego/oskarżonego może ono być prowadzone w sposób bezpośredni (twarzą w twarz) albo pośredni (bez osobistego kontaktu). Wówczas mediator spotyka się z każdym z uczestników na osobności, przekazując stanowiska i oczekiwania co do warunków ugody. Czas trwania postępowania mediacyjnego nie powinien przekroczyć miesiąca, natomiast za zgodą stron, czas ten może zostać przedłużony.
Pomyślnie przeprowadzone postępowanie mediacyjne kończy się sporządzeniem przez mediatora sprawozdania z jego przebiegu wraz z ugodą, które mediator przedstawia sądowi. Zawarta ugoda gwarantuje należytą ochronę interesów uczestników postępowania.
Koszty postępowania mediacyjnego nie obciążają w żadnym zakresie stron postępowania, bowiem w całości pokrywa je Skarb Państwa.
