Podczas wycieczek zorganizowanych przez pabianicki Oddział PTTK turyści podziwiali piękno Ziemi Wieluńskiej, Biskupin na Szlaku Piastowskim i Nieckę Nidziańską.
– Ziemia Łódzka pełna jest ciekawych zabytków i atrakcyjnych miejsc – mówi Aleksander Duda, pomysłodawca wypraw PTTK. – Postanowiliśmy je poznawać. Odwiedziliśmy już Nieborów, Spałę, Tum. Na wycieczkę do Wielunia turyści z Pabianic czekali już od dłuższego czasu…
Na Wieluńskiej Ziemi
Tegoroczna wycieczka na Ziemię Wieluńską zaczęła się od Grębienia. Drewniany kościół pw. św. Trójcy z około 1500 roku był rozbudowany w latach 1900-1914. Przykryty wysokim dachem gontowym wewnątrz na ścianach zachwyca późnogotycką polichromią z motywami Męki Pańskiej. W ołtarzu głównym widnieje gotycki tryptyk drewniany z XVI wieku. Według tradycji ołtarz ten miał być ołtarzem polowym hetmana Jana Zamoyskiego w czasie bitwy pod Byczyną.
Kościół w Grębieniu to najciekawszy zabytek z wieluńskiej grupy późnośredniowiecznych kościółków. Składa się z czternastu drewnianych świątyń wybudowanych w jednym stylu.
– Byliśmy w niedzielę dwadzieścia minut przed mszą – wspominają uczestnicy wycieczki. – Zaskoczył nas widok kościoła wypełnionego wiernymi śpiewającymi pieśni religijne.
Następnie turyści udali się do Ożarowa. Mieli szczęście, bo po dwóch latach remontu tamtejsze Muzeum Wnętrz Dworskich było ponownie otwarte. Ekspozycja obejmuje m.in. salon, pokój myśliwski, salę jadalną, gabinet. Modrzewiowy dwór został wybudowany w 1757 roku. Kryty jest gontem i posiada cztery alkierze w narożach.
– Te narożne pomieszczenia nadawały splendor właścicielom, gdyż upodabniały dwór do pałacu z wieżami – dowiedzieli się turyści, którzy udali się następnie do stolicy Ziemi Wieluńskiej.
Wieluń jest miastem o kilkusetletniej historii. Może poszczycić się wieloma wspaniałymi zabytkami, jak Bramą Krakowską, średniowiecznymi murami miejskimi i zabytkowymi kościołami. Tu swe dzieciństwo spędził kronikarz Jan Długosz. Tu również urodził się artysta malarz Wojciech Siudmak, którego rzeźba „Wieczna miłość” jest atrakcją miasta.
1 września 1939 roku Wieluń, jako pierwsze miasto w Polsce, zostało zbombardowane podczas II wojny światowej. Muzeum Ziemi Wieluńskiej ma siedzibę w dawnym klasztorze Sióstr Bernardynek. Krajoznawcy z Pabianic podziwiali w nim ciekawe zbiory archeologiczne, historyczne, etnograficzne oraz wiele cennych dzieł sztuki.
Pradzieje Biskupina
Druga wycieczka poprowadziła turystów na Szlak Piastowski. Najpierw poznawali miasto Żnin, które w czasach średniowiecza konkurowało z Poznaniem i Gnieznem. Spacer po mieście pokazał dawną jego potęgę. Już 500 lat temu działały tu wodociągi.
Ale główną atrakcją tego dnia był Biskupin – cel i symbol wielu wycieczek szkolnych.
– Stanowisko na półwyspie Jeziora Biskupińskiego ma dla polskiej archeologii znaczenie wyjątkowe. Jest jednym z najsłynniejszych pradziejowych stanowisk archeologicznych w Europie – o tym dowiedzieli się turyści w Muzeum Archeologicznym w Biskupinie.
Budowę osiedla obronnego kultury łużyckiej rozpoczęto w połowie VIII wieku przed Chrystusem. Półwysep najpierw otoczono falochronem, następnie wzniesiono dookoła wał ziemny. Wnętrze grodu zajmowało 13 rzędów domostw.
– Oprócz grodu ciekawe były poletka z roślinami uprawianymi kilkaset lat wcześniej oraz zagrody ze zwierzętami, między innymi konikami polskimi i owcami – dzielili się wrażeniami wycieczkowicze.
Czar Ponidzia
To obszar niemal całkowicie leżący w Niecce Nidziańskiej. Charakterystycznym elementem krajobrazu jest dolina rzeki Nidy z licznymi meandrami i starorzeczami.
Jadąc do Jędrzejowa, turyści z Oddziału PTTK Pabianice zatrzymali się najpierw w Przedborzu. Tutaj bowiem w roku 1423 król Władysław Jagiełło nadał prawa miejskie Łodzi. To wydarzenie upamiętnia tablica wmurowana w ścianę ratusza miejskiego.
Po dotarciu do Jędrzejowa udano się do klasztoru cystersów, który został ufundowany w 1140 roku przez Jakuba Jaksę, późniejszego biskupa gnieźnieńskiego, oraz jego brata Klemensa. Po lewej stronie od klasztornego wejścia zachowała się pochodząca z XII wieku wieża, która należy do najstarszych zabytków architektury romańskiej w Polsce. Na ścianach kościoła zachowały się… wyryte nazwiska turystów, wandali z dziewiętnastego wieku.
Turyści odwiedzili Muzeum im. Przypkowskich. Powstało w 1962 roku w wyniku przekazania Państwu Polskiemu przez rodzinę Przypkowskich zbiorów gromadzonych od kilku pokoleń. Feliks Przypkowski (1872-1951), lekarz z wykształcenia, z zamiłowania astronom, kolekcjonował zegary słoneczne i je sam konstruował. W rozwijaniu tej pasji pomagał mu syn Tadeusz (1905-1977), pierwszy dyrektor muzeum.
– Jest to jedna z największych na świecie kolekcji zegarów słonecznych, trzecia po Oxfordzie i Chicago – powiedziała przewodniczka.
Sale wystawowe urządzone są w zabytkowych kamienicach, z których jedna należała do Przypkowskich, a druga została zakupiona na potrzeby muzeum.
Turyści zachwycili się Ogrodem Czasu: – To magiczne miejsce, gdzie schody wodne i plenerowe zegary słoneczne są ciekawie wkomponowane w kwiaty i zioła lecznicze.
Ostatnim celem wycieczki był Pińczów. Miasto jest położone między rzeką Nidą a wzgórzami Garbu Pińczowskiego. W 1241 roku ród Oleśnickich wybudował tutaj swą rezydencję i ufundował klasztor paulinów. O bogatej historii miasta świadczą liczne zabytki architektury.
Nasi turyści wybrali się na spacer na pobliskie wzgórze, gdzie stoi kaplica św. Anny. Ze wzniesienia rozpościera się wspaniały widok na miasto i dolinę Nidy.
– Województwo świętokrzyskie ma tyle atrakcyjnych miejsc, że często je odwiedzamy – powiedział Zygmunt Szmidt, pilot wycieczki. – Jesienią planujemy Krzemionki Opatowskie.
Zainteresowanych odsyłamy do siedziby naszego PTTK w Pabianicach.
foto: PTTK
