W sobotę, 29 lipca, w kościele ewangelicko-augsburskim odbył się wernisaż wystawy „Okolice Pabianic w obiektywie Waldemara Rode (1891-1983)”. Uczestniczyli w nim zaproszeni goście, w tym rodzina fotografa, duża grupa miłośników historii i archiwalnych zdjęć oraz organizatorzy wystawy.
– Chciałbym serdecznie przywitać w progach kościoła w imieniu proboszcza księdza biskupa Jana Cieślara – rozpoczął ks. Arkadiusz Raszka. – Cieszę się, że kościół nasz jest miejscem duchowego przeżywania wiary, ale także miejscem obcowania z kulturą.
Na wystawie pokazano blisko 130 fotografii z lat 1936-1940, wykonanych m.in. na terenie Rydzyn, Dobronia, Markówki, Wymysłowa, dawnych osad młyńskich nad Nerem i Bychlewką, a także w Lutomiersku, Kazimierzu i Konstantynowie Łódzkim.
– Waldemar Rode był z pochodzenia Niemcem. Urodził się 13 sierpnia 1891 roku i do pięćdziesiątego czwartego roku życia mieszkał w Łodzi – przedstawił sylwetkę Piotr Sölle, pomysłodawca wystawy i główny organizator.
W dzieciństwie Rodeuczęszczałdo szkoły podstawowej w Markówce, gdyż jego matka Emilia z domu Schmeide pochodziła z Wymysłowa Francuskiego. Już jako nastolatek, a później robotnik łódzkiej fabryki Grohmana interesował się fotografią. W latach 1929-1939 pracował jako fotograf i kierownik laboratorium w łódzkim zakładzie fotograficznym Alfreda Pippela. Wybrane zdjęcia Waldemara Rode publikowane były w łódzkiej prasie lat 20. i 30. XX wieku. W czasie II wojny światowej wraz z Alfredem Kissem założył firmę „Ostlandbild Archiv”, która dostarczała zdjęcia do niemieckojęzycznych gazet i publikacji propagandowych. W styczniu 1945 roku Waldemar Rode wraz z rodziną uciekł na zachód. Docelowo osiadł w małej miejscowości Basbeck w Dolnej Saksonii. Zmarł 13 marca 1983 roku w wieku 92 lat.
– Tematem prac wielu międzywojennych fotografów były Pabianice, ale Waldemar Rode był fotografem wyjątkowym. Jako jedyny – na tak wielu fotografiach – uwiecznił również najbliższe okolice Pabianic, ich krajobrazy, ówczesną zabudowę i wybrane zabytki…
Duża cześć kolekcji zdjęć Waldemara Rode (około 1800 negatywów) znajduje się obecnie w Martin Opitz-Bibliothek w Herne k. Dortmundu. Ta biblioteka naukowa gromadzi wydawnictwa z zakresu historii, geografii, literatury, kultury i sztuki Niemców mieszkających poza granicami kraju, szczególnie w Europie Wschodniej i Polsce.
– W Wymysłowie Waldemar Rode jako dziecko spędzał beztroskie letnie dni u dziadków. Z Pabianic pochodziła jego druga żona Getruda – mówiła (obecna również na wernisażu) przedstawicielka bibliotek Margarete Polok, której ojciec był w latach 70. XX wieku łódzkim pastorem i często wygłaszał kazania w pabianickim kościele ewangelicko-augsburskim. – W latach trzydziestych i czterdziestych Rode podróżował po okolicy na swoim małym motorowerze. Fotografował oraz dokumentował miejsca i życie ludzi w tamtych czasach. To, że fotografie Rodego możemy oglądać dziś, jest wynikiem wielkiego zaangażowania Piotra Sölle, który w naszym katalogu odnalazł negatywy. Chciałabym Piotrowi bardzo podziękować.
W wernisażu obok licznie przybyłych pabianiczan uczestniczyła również najbliższa rodzina Waldemara Rode: wnuk Siegmar Hinz z żoną Miriam i synem Jonatanem oraz wnuczki Uschi Cordes i Eva Kerrutt, którzy z tej okazji specjalnie przyjechali z Niemiec.
– Jesteśmy wzruszeni wystawą i gorącym przyjęciem – mówił wnuk Siegmar Hinz. – Dziękuję za wycieczkę po miejscach, które fotografował i w których żył nasz dziadek i pradziadek Waldemar Rode. Pamiętam go dobrze, bo razem mieszkaliśmy trzydzieści lat w jednym domu.
Podczas wernisażu uczestnicy mogli również obejrzeć krótki film, którego realizatorami są Piotr Sölle i Bernard Kokczyński.
Głównymi sponsorami wystawy trwającej do 12 sierpnia br. są: Gmina Pabianice oraz Fabryka Wełny Hotel & Spa w Pabianicach. Organizacyjnie i technicznie wystawę wsparło Towarzystwo Miłośników Dziejów Pabianic, Wydawnictwo Mapy-Azymut, pabianicka firma CDSprint Drukarnia Wielkoformatowa oraz liczni wolontariusze, w tym członkowie pabianickiej parafii ewangelicko-augsburskiej z Piotrem Kirschem na czele.
Druga wystawa zdjęć Waldemara Rode, zrobionych w latach 1936-1940 w Łodzi, prezentowana jest równolegle w łódzkiej Mediatece MeMo przy ul. Moniuszki 5.
