Ireneusz Jarzyński, pasjonat lokalnej historii i twórca filmów dokumentalnych o dziejach pabianickich szkół, pracuje nad kolejnym projektem. Wkrótce powstanie dokument o warsztatach szkolnych, które kiedyś były chlubą „Mechanika”, dawnej Szkoły Rzemiosł z ulicy Piotra Skargi.
Burzliwe dzieje pabianickiego Zespołu Szkół nr 1, zwanego popularnie „Mechanikiem”, oraz smutny los warsztatów szkolnych były inspiracją do powstania filmu dokumentalnego. Prace nad nowym obrazem trwają już kilka lat. Rozpoczęły się z chwilą wyburzenia całego kompleksu budynków warsztatowych i pomysłu wybudowania na ich miejscu krytej pływalni i lodowiska.
– Ten projekt jest dla mnie kolejnym wyzwaniem – mówi Ireneusz Jarzyński. – W roku 2009 powstał film Szkoła Rzemiosł, o najstarszej szkole zawodowej w naszym mieście. Teraz chciałbym przybliżyć historię jej warsztatów, które w 2016 roku, po kilkudziesięciu latach działalności, zostały ostatecznie zburzone. W filmie chcę prześledzić cały okres, począwszy od momentu wybudowania warsztatów w roku 1927, po czasy rozkwitu, rozbudowy, aż do ich upadku i ostatecznej likwidacji.
Obok ciekawego materiału archiwalnego w postaci zdjęć i dokumentów w filmie znajdą się wspomnienia i komentarze byłych absolwentów, nauczycieli, kierowników warsztatów oraz dyrektorów szkoły. Opowiedzą oni o działalności warsztatów oraz dokonają oceny przyczyn ich upadku.
– W filmie wystąpią osoby, które w tamtym czasie uczyły się w szkole, a później pracowały w warsztatach szkolnych – opowiada reżyser. – Wykorzystałem wywiady, między innymi z nieżyjącym już Zbisławem Marynowskim, długoletnim nauczycielem w warsztatach, oraz z kierownikami warsztatów Ryszardem Grzegorzewskim i Wiesławem Papiewskim. Wypowiedzą się również byli absolwenci, którzy później pełnili funkcję dyrektora lub wicedyrektora szkoły, jak Sławomir Wajdner i Zbigniew Dychto. Nie zabraknie także komentarza starosty Krzysztofa Habury oraz Pawła Szałeckiego, obecnego dyrektora.
Trochę historii
Warsztaty wraz ze szkolną odlewnią wybudowano w roku 1927. Z uwagi na wysoki poziom nauczania i nowoczesne wyposażenie warsztaty w okresie międzywojennym cieszyły się dużym uznaniem w całym kraju. Po okresie rozkwitu nastąpił trudny i tragiczny okres wojny i okupacji hitlerowskiej. W lutym 1940 roku budynek szkoły wraz z warsztatami przejęła niemiecka firma Lohman-Werke. Sprzęt i wyposażenie warsztatów szkolnych Niemcy wykorzystali do produkcji zbrojeniowej.
Po zakończeniu wojny niezwłocznie przystąpiono do usunięcia zniszczeń i uruchomienia działalności szkoły. Równie z wielkim zaangażowaniem podjęto się odbudowy i wyposażenia warsztatów. W latach 1969-1975 staraniem całej lokalnej społeczności wybudowano nowy kompleks budynków warsztatowych. W tamtych czasach ze względu na swoje rozmiary przypominały duży zakład produkcyjny wyposażony niemal we wszystkie działy produkcji, począwszy od odlewni, działy obróbki mechanicznej, spawalnie, malarnie i montaż. Młodzież uczyła się na warsztatach między innymi zawodów odlewnika, frezera, tokarza i ślusarza. W szkolnych warsztatach produkowano głównie tokarki, których jeszcze w latach 80. rocznie powstawało 40 sztuk.
Z początkiem lat 90. nastąpił stopniowy upadek warsztatów, co nieuchronnie w roku 2004 doprowadziło do ich likwidacji. W roku 2016 ostatecznie zburzono budynki warsztatowe. Władze Starostwa Powiatowego czyniły starania o wybudowanie na ich miejscu basenu i krytej pływalni. Niestety, z uwagi na brak środków projekt nie doczekał się realizacji. Ostatecznie władzom udało się pozyskać środki na budowę hali sportowej, która obecnie jest w budowie. Oddanie do użytku nowoczesnego kompleksu sportowego zaplanowano na jesień bieżącego roku.
– Starosta wyraził poparcie dla tego filmowego projektu. Swoje wsparcie i pomoc w promowaniu filmu zapowiedział także obecny dyrektor szkoły, który dużą wagę przykłada do kultywowania historii i tradycji placówki. Premierowy pokaz filmu odbędzie się wkrótce po oddaniu hali sportowej do użytku – dodaje Ireneusz Jarzyński.
Ol.
foto: zbiory prywatne
